Trong dân gian Việt Nam, đặc biệt là trong văn hóa tâm linh phương Đông, có rất nhiều quan niệm liên quan đến ngày tốt – xấu, ảnh hưởng trực tiếp đến các quyết định quan trọng như xây nhà, cưới hỏi, khai trương hay làm ăn. Một trong những ngày được coi là “đại kỵ” chính là ngày Tam Nương. Câu nói truyền miệng: “Tháng 4 âm sợ nhất ngày Tam Nương, đi chơi cũng lỗ nữa là đi buôn” phần nào cho thấy mức độ kiêng kỵ của người xưa đối với những ngày này, đặc biệt là trong tháng 4 âm lịch – được xem là thời điểm âm khí mạnh, dễ phát sinh điều xui rủi.
Ngày Tam Nương là gì?
“Tam Nương” có nghĩa là “ba người phụ nữ”. Theo truyền thuyết Trung Hoa cổ, ba người phụ nữ này là ba vị phi tần có thật trong lịch sử Trung Quốc, bao gồm Đát Kỷ (phi tần của Trụ Vương nhà Thương), Bao Tự (phi tần của Chu U Vương), và Muội Hỉ (phi tần của vua Kiệt nhà Hạ). Đây là ba người được cho là có sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành, nhưng lại làm mê hoặc các vị vua, khiến họ bỏ bê chính sự, dẫn đến sụp đổ của triều đại. Do đó, Tam Nương gắn với ý nghĩa cảnh báo về sự mê muội, tai họa và suy vong.
Dựa theo quan niệm dân gian, mỗi tháng âm lịch sẽ có 6 ngày được gọi là ngày Tam Nương, đó là mùng 3, mùng 7, 13, 18, 22 và 27. Những ngày này bị cho là “hắc đạo”, nghĩa là không tốt để khởi sự bất cứ việc gì lớn, từ cưới hỏi, xây nhà, khai trương, đến ký kết hợp đồng, mua bán hoặc đi xa.
Vì sao ngày Tam Nương lại bị kiêng kỵ?
Người xưa quan niệm rằng, trong những ngày Tam Nương, vận khí của trời đất không thuận, âm khí mạnh, dễ gây ra thất bại hoặc gặp rủi ro trong công việc cũng như cuộc sống. Với những người làm kinh doanh, ngày Tam Nương là thời điểm nên tránh xa, bởi theo kinh nghiệm truyền đời, làm ăn vào những ngày này dễ lỗ vốn, thua thiệt, không gặp may mắn. Câu nói “đi chơi cũng lỗ nữa là đi buôn” phản ánh tâm lý e ngại cao độ, bởi ngay cả những việc đơn giản như du lịch, giải trí mà còn dễ gặp xui xẻo thì những việc lớn như đầu tư, buôn bán chắc chắn càng rủi ro.
Đặc biệt trong tháng 4 âm lịch – thời điểm chuyển giao giữa xuân và hạ, thời tiết bất ổn, tinh thần con người dễ bị dao động – nên người xưa càng kiêng kỵ Tam Nương hơn nữa. Đây cũng là tháng có nhiều lễ cúng, kiêng cữ như Tết Đoan Ngọ (mùng 5/5 âm lịch), vì thế niềm tin tâm linh càng được chú trọng.
Có nên quá lo sợ ngày Tam Nương?
Dù những quan niệm này có nguồn gốc từ tín ngưỡng dân gian và thiếu cơ sở khoa học, song nó vẫn đóng vai trò như một lời nhắc nhở con người cần cẩn trọng, suy xét kỹ lưỡng trước khi làm điều gì đó quan trọng. Ngày Tam Nương vì thế không hoàn toàn là mê tín, mà có thể hiểu như một “thời điểm nhạy cảm” khiến con người cần tỉnh táo và cẩn thận hơn bình thường.